Οι μικρές ή οι μεγάλες αλλαγές είναι αυτές που θα μας κάνουν να νιώσουμε καλύτερα; Πολύ συχνά πέφτουμε στην παγίδα και είμαστε πεπεισμένοι ότι για να νιώσουμε καλά και ευτυχισμένοι θα πρέπει να γίνουν μεγάλες αλλαγές στη ζωή μας. Αυτές οι αλλαγές αφορούν ενίοτε υλικά αγαθά (ένα μεγαλύτερο σπίτι, ένα καλύτερο αυτοκίνητο κλπ), ριζικές αλλαγές στην εξωτερική μας εμφάνιση (απώλεια πολλών κιλών, χειρουργικές επεμβάσεις για αισθητικούς λόγους) ή αλλαγές σε επαγγελματικό επίπεδο (εργασία με μεγαλύτερο κύρος και αναγνώριση).

Είναι όμως οι μεγάλες αλλαγές που θα φέρουν και την ευτυχία; Μια ζωή αφιερωμένοι σε στόχους που συνδέονται με υλικά αγαθά θα μας φέρει το αναμενόμενο αποτέλεσμα ή θα πέσουμε σε έναν φαύλο κύκλο συνεχόμενης ματαίωσης όπου θα κυνηγάμε μια ευτυχία άπιαστη; Σύμφωνα με τη Θεωρία Περιεχομένου Στόχων (Kasser & Ryan, 1996), η οποία είναι mini θεωρία βασισμένη στη Θεωρία Αυτοπροσδιορισμού (Ryan & Deci, 1985), οι στόχοι που βάζουμε, διαχωρίζονται σε ενδογενείς και εξωτερικούς στόχους.

Οι ενδογενείς στόχοι σχετίζονται με την επιδίωξη στοιχείων που θεωρούνται εγγενή (πχ. στενές σχέσεις, προσωπική ανάπτυξη ή/και συνεισφορά στην κοινότητα), ενώ οι εξωτερικοί στόχοι σχετίζονται κυρίως με υλικά αγαθά (χρήματα, δόξα, δύναμη). Όσο οι στόχοι μας είναι κυρίως εξωτερικοί, τα κίνητρά μας είναι εξωτερικά (δεν εντάσσονται σε ένα εσωτερικό πλαίσιο νοηματοδότησης, αλλά είναι υπό το βάρος της ανταμοιβής ή της απειλής). Αν όμως ενταχθούν και ενδογενείς στόχοι, τότε θα αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε και εσωτερικά κίνητρα, τα οποία εντάσσονται σε ένα εσωτερικό πλαίσιο που είναι σημαντικό για εμάς. Τα εσωτερικά κίνητρα αυξάνουν την δέσμευση μας σε αυτό που καταπιανόμαστε, μας δίνουν ανατροφοδότηση και μας ενδυναμώνουν σε μια πιθανή αποτυχημένη προσπάθεια, ερμηνεύοντάς την σαν μια ευκαιρία για μάθηση και όχι σαν προσωπική αποτυχία.

Μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μας μπορούν να βοηθήσουν για παράδειγμα στην προσωπική μας ανάπτυξη, εφόσον φυσικά αποτελεί ενδογενή μας στόχο. Αν είναι σημαντικό για εμάς να απολαμβάνουμε για 5΄ την πρωινή δροσιά στο μπαλκόνι του σπιτιού μας πριν μπούμε στην ρουτίνα, μπορούμε να το θέσουμε ως στόχο να ξυπνάμε 10΄ νωρίτερα και με το πρωινό μας ρόφημα να δίνουμε αυτό την “πολυτέλεια” στον εαυτό μας. Αν έχουμε την τύχη να μένουμε σε ένα μέρος δίπλα στη θάλασσα, πριν πάμε στη δουλειά μας μπορούμε να διαθέσουμε 5΄ για να χαθεί το βλέμμα μας και να ρουφήξουμε την μυρωδιά της.

Αν καταφέρουμε να αναγνωρίσουμε ποια μικρή αλλαγή μπορεί να είναι σημαντική, τότε εφαρμόζοντάς την, η ποιότητα ζωής μας θα είναι καλύτερη και θα κάνουμε ένα βήμα πιο κοντά προς την ευημερία (όπως ο καθένας μας την ορίζει).

Κρητικού Μαρίνα
MSc Ψυχολόγος Υγείας
PhDc Συμβουλευτική Ψυχολογία
Εκπ. Συστημική-Οικογενειακή Θεραπεύτρια

Photo: https://www.tripadvisor.com